Αυτός ο γηραιός, αλλά εν ζωή, άγγλος τζέντλεμαν γράφει για εκείνον, τον αμερικανό ηθοποιό που χάθηκε το Φλεβάρη που μας πέρασε, με λέξεις που αγκαλιάζουν το σώμα του σαν ένα ζεστό, από ωραίο κασμίρι πανωφόρι μια κρύα νύχτα με λονδρέζικο πουνέντε ή σαν καθαρό ποταμίσιο νερό κάτω από φυλλωσιές πλατανιών σε ένα καλοκαιριάτικο ελληνικό απομεσήμερο.
Φόρος τιμής, a 3 Dimensional tribute έγραψε στο σχόλιο του ένας αναγνώστης των Ν.Υ.Τimes για τον ηθοποιό συμπατριώτη του, για αυτόν που υπήρξε ο πιο σημαντικός Αμερικάνος ηθοποιός του καιρού μας.
K.B. 26.07.2014
... Νομίζω ότι πέρασα πέντε, το πολύ έξι ώρες κάνοντας στενή παρέα με τον Philip Seymour Hoffman (ΕΔΩ). Τις υπόλοιπες ήμουν μαζί με άλλους ανθρώπους στα γυρίσματα του "A most wanted man" βλέποντας τον στο μόνιτορ να παίζει, και είτε λέγοντας του μετά πόσο τέλειος ήταν, είτε κρατώντας αυτές τις σκέψεις για τον εαυτό μου.
Ούτε καν αυτό για πολύ…μια δυο επισκέψεις έκανα στο γύρισμα, ένα χαζό πέρασμα που με ανάγκασε να αφήσω μούσι, να φάω μια ολόκληρη μέρα, και τελικά να είμαι μια θολή φιγούρα στο βάθος ... ευτυχώς δεν θα με αναγνωρίσει κανείς.
Μάλλον δεν υπάρχει κανείς που να είναι πιο περιττός στον κινηματογραφικό κόσμο από έναν συγγραφέα λογοτεχνίας που τριγυρνάει στο γύρισμα της ταινίας που γίνεται βασισμένη στο έργο του. Έτσι έχω μάθει.
Ο Alec Guinness μάλιστα μου ζήτησε να φύγω από το σετ σε μια τηλεοπτική διασκευή του BBC για το "Tinker_Tailor_Soldier_Spy "…εγώ το μόνο που ήθελα είναι να του δείξω τον θαυμασμό μου, αλλά ο Άλεκ είπε ότι τον κοίταζα πολύ έντονα και τον ενοχλούσα.
Τώρα που το σκέφτομαι και ο Hoffman είχε κάνει το ίδιο σε μια κοινή μας φίλη... συνέβη στο Αμβούργο, στα γυρίσματα του "A most wanted man", τον χειμώνα του 2012. Η φίλη μας ήρθε να μας επισκεφτεί στο γύρισμα, και στεκόταν περίπου στα 30 μέτρα μακριά του. Χάζευε το γύρισμα και κρύωνε όπως όλοι μας. Αλλά κάτι πάνω της τον ενοχλούσε και ζήτησε να την απομακρύνουν από το σετ. Ήταν λίγο μυστηριώδης, λίγο μέντιουμ ... γιατί η γυναίκα είναι στο επάγγελμα μυθιστοριογράφος, και μπορoυσε να δημιουργήσει ένταση στους καλύτερους από εμάς. Ο Philip δεν το ήξερε αυτό, απλά το μύρισε.
Εκ των υστέρων, τίποτα αυτού του είδους δεν με εξέπληξε για τον Philip, διότι έβλεπες ότι η διαίσθησή του ήταν φωτεινή από τη στιγμή που τον γνώριζες. Το ίδιο και η νοημοσύνη του. Πολλοί ηθοποιοί παίζουν έξυπνα, αλλά ο Philip ήταν η αυθεντική βερσιόν αυτού: ένας λαμπερός, καλλιτεχνικός, πολυμαθής με μια νοημοσύνη η οποία έφτανε σε σένα όπως ένα ζευγάρι προβολείς, και σε τύλιγε, τη στιγμή που σου έπιανε το χέρι, τύλιγε το μπράτσο του στο λαιμό σου και ακουμπούσε το μάγουλό του στο δικό σου. Αν τον συνέπαιρνε το συναίσθημα, μπορεί να σε αγκάλιαζε σαν ένας μεγάλος κοντόχοντρος μαθητής που αμέσως μετά θα σταθεί σε μια απόσταση για να χωνέψει το αποτέλεσμα της αγκαλιάς.
Φρόντιζε να έχει απόθεμα ζωντάνιας για τα πάντα, όλη την ώρα. Ήταν επώδυνη και κουραστική δουλειά, και πιθανότατα στο τέλος και η καταστροφή του. Ο κόσμος ήταν πάρα πολύ λαμπρός για αυτόν, για να τον χειριστεί. Έπρεπε να κλείνει μάτια του για να μην θαμπωθεί μέχρι θανάτου.
Όπως ο Chatterton, πήγε επτά φορές γύρω από το φεγγάρι, και κάθε φορά που έφευγε, δεν ήταν ποτέ σίγουρος ότι θα έρθει πίσω, το οποίο είναι αυτό που πιστεύω ότι κάποιος είπε για τον Γερμανό ποιητή Hölderlin: Κάθε φορά που έφευγε από το δωμάτιο, φοβόσουν ότι είναι η τελευταία φορά που τον βλέπεις. Και αν αυτό ακούγεται σαν σοφία, μετά το συμβάν δεν είναι.
Ο Philip έκαιγε τον εαυτό του μπροστά στα μάτια σου. Κανείς δεν θα μπορούσε να ζήσει με το ρυθμό του και να παραμείνει σε πορεία…και σε εκρήξεις εντυπωσιακής οικειότητας, ήθελε να το ξέρεις αυτό για τον ίδιο.
Κανένας ηθοποιός δεν είχε αυτή την επίδραση πάνω μου που είχε ο Philip, από την πρώτη φορά που τον συνάντησα: ούτε ο Richard Burton, ούτε ο Burt Lancaster, ούτε ακόμα και ο Alec Guinness.
Ο Philip με χαιρέτησε σαν να περίμενε να με συναντήσει όλη του τη ζωή, το οποίο υποψιάζομαι έκανε με όλο τον κόσμο. Αλλά και εγώ περίμενα τη στιγμή που θα συναντήσω τον Φίλιπ πολύ καιρό...πίστευα ότι στο «Capote» ήταν η καλύτερη ερμηνεία που είχα δει στην οθόνη.Αλλά δεν τόλμησα να του πω, επειδή υπάρχει πάντα ο κίνδυνος με τους ηθοποιούς, όταν τους λες πόσο μεγάλοι ήταν πριν από χρόνια, να απαιτούν να μάθουν τι έχει πάει λάθος με τις εμφανίσεις τους από τότε.
Αλλά του είπα ότι ήταν ο μόνος Αμερικανός ηθοποιός που ήξερα που θα μπορούσε να παίξει τον χαρακτήρα μου George Smiley, ένας ρόλος που πρώτη φορά παίχθηκε από τον Guinness στο BBC «Tinker Tailor Soldier Spy», και πιο πρόσφατα από τον Gary Oldman στην μεγάλη οθόνη.
Ίσως επίσης να θυμόμουν ότι, όπως Guinness, ο Philip δεν ήταν και πολύ ο τύπος του εραστή στην οθόνη, αλλά ευτυχώς, δεν χρειαζόταν να ανησυχούμε γι “αυτό στην ταινία μας. Εάν οPhilip έπρεπε να πάρει μια κοπέλα στην αγκαλιά του, δεν μας έβγαινε να κοκκινίσουμε και να κοιτάξουμε από την άλλη μεριά όπως με τον Guinness, αλλά είχα την αίσθηση ότι με κάποιο τρόπο το έκανε για εμας και όχι για τον εαυτό του...
Ήταν μόνο όταν η εκπληκτική ηθοποιός Nina Hoss εμφανίστηκε δίπλα του, οι δημιουργοί συνειδητοποίησαν ότι κοιτούσαν ένα μικρό θαύμα ρομαντικής αποτυχίας. Στον ρόλο της είναι η αξιολάτρευτη συνεργάτιδα του Philip ... που ομως αυτός της ραγίζει την καρδιά...
...Στο μυθιστόρημα, ο Bachmann είναι ένας μυστικός πράκτορας. Λοιπόν, ο Philip μπορούσε να σχετιστεί με αυτόν. Ο χαρακτήρας στέλνεται σπίτι του από τη Βηρυτό διαλυμένος, αφού έχει χάσει το πολύτιμο δίκτυο κατασκοπείας του, είτε από αδεξιότητα ή ακόμα χειρότερα από τη CIA . Έχει μπει σε ένα πόστο στο Αμβούργο, την πόλη που φιλοξένησε τους συνωμότες της 9/11...
Η αποστολή του είναι να βρει τον στόχο όχι με εκτελέσεις και άλλες παρόμοιες ομάδες καταστολής, αλλά με την τέχνη της διείσδυσης των κατασκόπων. Με την απαραίτητη προσήλωση, να χρησιμοποιήσει το ίδιο το όπλο του εχθρού του για να αφοπλίσει το τζιχάντ από μέσα.
Κατά τη διάρκεια ενός κυριλέ δείπνου με τους κινηματογραφιστές και την αφρόκρεμα του καστ, δεν θυμάμαι ούτε ο Philip ούτε εγώ να μιλήσαμε πολύ για τον πραγματικό ρόλο του Bachmann, αλλά γενικότερα, για θέματα όπως η φροντίδα και συντήρηση των μυστικών πρακτόρων, και την ποιμαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι βοηθοί τους. "Ξέχνα τον εκβιασμό", είπα. "Ξεχνα το μάτσο. Ξέχνα τη στέρηση ύπνου, το κλείδωμα του εχθρού σε ένα κουτί, την προσομοίωση εκτελέσεων και άλλα τέτοια «γοητευτικά»...Οι καλύτεροι πράκτορες, ρουφιάνοι, πληροφοριοδότες, καρφιά, πες τους όπως θες χρειάζονται υπομονή, κατανόηση και φροντίδα."
...Είναι δύσκολο να γράψω αποστασιοποιημένα σχετικά με την ερμηνεία του Philip ως ενας απελπισμένος μεσήλικας άνδρας που παθαίνει αμόκ, ή τον τρόπο που διαμόρφωσε το τόξο της αυτοκαταστροφής του χαρακτήρα του...
Ωστόσο, για όλα αυτά τα δημιουργικά ταλέντα του που έχω δει, νομίζω ότι ηταν ενας άνθρωπος εσωστρεφής και με αυτοκυριαρχία. Αυτός θα είναι ο τελευταίος άνθρωπος, υποψιάζομαι, που θα περιγράψει τον εαυτό του σαν ενα θεωρητικό δραματουργό, ή που θα μιλήσει σχετικά με την εσωτερική ζωή ενός χαρακτήρα. Ο Philip έπρεπε να έχει αυτόν τον διάλογο με τον εαυτό του, και θα πρέπει να ήταν ένας αρκετά νοσηρός διάλογος, γεμάτος με ερωτήσεις όπως: Σε ποιο σημείο ακριβώς μπορώ να χάσω κάθε αίσθηση του μέτρου; Ή, γιατί επιμένω στο να περάσει με όλο αυτό το πράγμα, όταν κατά βάθος ξέρω ότι μπορεί να καταλήξει μόνο σε τραγωδία; Αλλά η τραγωδία δελέαζε τον Bachmann, όπως και τον Philip, πάρα πολύ έντονα.
Υπήρξε ένα θέμα σχετικά με τις προφορές. Είχαμε πολύ καλούς Γερμανούς ηθοποιούς που μιλούσαν αγγλικά με γερμανική προφορά. Η συλλογική σοφία υπαγόρευε, όχι κατ “ανάγκην με σύνεση, ότι ο Philip έπρέπε να κάνει το ίδιο. Όταν τον πρωτο- άκουσα έμεινα άναυδος. Κανένας Γερμανός που ήξερα δεν μιλούσε αγγλικά σαν κι αυτόν. Έκανε ένα πράγμα στο στόμα, σαν να φιλούσε τις ατάκες του αντί να τις μιλάει…
Στη συνέχεια, σταδιακά έκανε ό, τι μπορούν να κάνουν μόνο οι πραγματικά μεγάλοι ηθοποιοί. Έκανε τη φωνή του το μόνο αυθεντικό, μοναχικό, περίεργο, στοιχείο σε έναν χαρακτήρα, αυτό που καθορίζει και όλα τα υπόλοιπα. Και κάθε φορά που έφευγε από το σετ, περίμενες την επιστροφή του με υπερένταση και ανυπομονησία.
Θα περιμένουμε πολύ καιρό μέχρι να βρούμε έναν άλλον Philip.
ΥΓ : ΓΙΑ ΟΛΟΚΛΗΡΟ ΤΟ ΑΡΧΙΚΟ ΑΡΘΡΟ ΤΩΝ N.Y.Times. ΕΔΩ
